Wprowadzenie
Zadania i zakres działania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie (zwanego dalej Funduszem) określa przede wszystkim ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z póź. zm.) oraz statut Funduszu nadany przez Zarządu Województwa Podkarpackiego (uchwała z dnia 8 marca 2002r. Nr 297/3221/02).
Podstawowa działalność Funduszu tj. finansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarce wodnej prowadzona była w oparciu o uchwalone przez Radę Nadzorczą Funduszu: kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków WFOŚiGW w Rzeszowie, zasady udzielania i umarzania pożyczek oraz udzielania dotacji przez WFOŚiGW w Rzeszowie, listę przedsięwzięć priorytetowych na 2002r., plan działalności WFOŚiGW w Rzeszowie na 2002r., plan finansowy WFOŚiGW w Rzeszowie na 2002r.
Działalność organów statutowych
Rada Nadzorcza w okresie sprawozdawczym, pracowała w 9 osobowym składzie pod przewodnictwem Pani Małgorzaty Wajdy. Odbyła 11 posiedzeń, na których podjęła 228 uchwał, przy czym większość z nich dotyczyła przyznania pomocy finansowej na realizację zadań z ochrony środowiska. Ogółem Rada rozpatrzyła 133 wnioski o udzielanie pomocy finansowej, przyznając 84 pożyczki oraz 47 dotacje. Podjęła również 50 uchwał o umorzeniu części pożyczek, a także 11 uchwał o odmowie umorzenia z uwagi na nie spełnianie przez wnioskodawców wymaganych warunków określonych w zasadach udzielania i umarzania pożyczek.
Ponadto Rada Nadzorcza przyjęła sprawozdanie z działalności i zweryfikowane przez biegłego rewidenta sprawozdanie finansowe WFOŚiGW w Rzeszowie za 2001r. Zatwierdzone wcześniej plany: finansowy i działalności Funduszu na rok 2002, w oparciu o okresowe analizy wykonania oraz zgłaszane zapotrzebowanie na środki finansowe, były dwukrotnie aktualizowane. Rada Nadzorcza dokonywała także okresowej analizy działalności decyzyjnej Zarządu w zakresie udzielanej pomocy oraz weryfikacji kryteriów i zasad przyznawania pomocy.
Zgodnie z delegacją ustawową, Rada Nadzorcza podjęła decyzje dotyczące 2003r. tj.: uchwaliła plan działalności oraz plan finansowy Funduszu na rok 2003 (odpowiednio: uchwała Nr 194/2002 i uchwała Nr 193/2002 z dnia 25.11.2002r.), zatwierdziła listę przedsięwzięć priorytetowych WFOŚiGW w Rzeszowie na 2003 rok, przygotowaną w oparciu o zgłoszenia jednostek samorządowych, podmiotów gospodarczych i innych podmiotów prawnych z terenu województwa podkarpackiego (uchwała Nr 74/2002z dnia 20.06.2002r.). Przyjęła także kryteria wyboru przedsięwzięć do dofinansowania i zasady udzielania pomocy finansowej na rok 2003.
Zarząd - w roku 2002 Zarząd Funduszu - działający w składzie Prezes Zarządu Lesław Budzisz, Zastępcy Prezesa: Andrzej Wojdyła i Stanisław Żwiruk - odbył 47 posiedzeń, na których podjął 166 uchwał. W 2002r. Zarząd rozpatrzył ogółem 409 wniosków o udzielenie pomocy. Do dofinansowania wybrał 386 wniosków, w tym 96 o pożyczkę i 290 o dotację. W 23 przypadkach Zarząd odmówił dofinansowania, głównie z powodu nie spełniania kryteriów wyboru zadań do dofinansowania przyjętych przez Fundusz. Ponadto rozpatrzono i przekazano do decyzji Rady Nadzorczej 61 wniosków w sprawie umorzenia rat pożyczek. Zgodnie ze swoimi kompetencjami Zarząd zatwierdził 255 wniosków, których jednostkowa wartość nie przekraczała kwoty 50.000 zł. W roku 2002 Zarząd zawarł 368 umów (przy czym 36 umów dot. wniosków rozpatrzonych w 2001r.),w tym 83 pożyczkowe i 285 dotacyjnych. Część umów została aneksowana, stąd też ogólna kwota zawartych umów wyniosła 49.039.258,21 zł.
Zgodnie z wymogiem ustawowym Zarząd przekazał do publikacji informację o działalności Wojewódzkiego Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie w 2001r. (Dziennik Urzędowy Województwa Podkarpackiego Nr 34 poz. 696).
Rada Nadzorcza i Zarząd Funduszu wypełniały swoje funkcje przy pomocy Biura Funduszu, sprawującego techniczno-organizacyjną obsługę organów Funduszu. W jego strukturze oprócz siedziby w Rzeszowie, funkcjonowały trzy Przedstawicielstwa Zamiejscowe: w Krośnie, Przemyślu i Tarnobrzegu. Organizacja Biura na przestrzeni roku uległa zmianie, która była wynikiem m.in. zmiany statutu Wojewódzkiego Funduszu oraz wymogu utworzenia stanowiska audytu wewnętrznego wynikającego z ustawy o finansach publicznych.
Realizacja planu finansowego
Realizacja przychodów - przychody statutowe Funduszu w roku 2002 zaplanowane na kwotę 17.500.000 zł - wyniosły 18.476.834 zł, co stanowiło 105,58% planu. Minimalnie wyższe, niż zaplanowano (o kwotę 203.968 zł przy planowanych 29.087.000 zł) były wpływy z tytułu spłat udzielanych pożyczek. Spłaty wszystkich pożyczek udzielonych przez Fundusz realizowane były terminowo. Wyższe od planowanych (o kwotę 228.460 zł przy planowanych 6.670.000 zł) były pozostałe przychody, tj. przychody z prowadzonej przez Fundusz działalności (oprocentowania pożyczek i operacji finansowych).
Łączne przychody Funduszu w 2002 r. szczegółowo obrazuje poniższa tabela:
(w zł)
Lp. | Wyszczególnienie | Wykonanie rok 2001 | Plan na rok 2002 | Wykonanie rok 2002 | Dynamika (w %) 5:3 |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
I | Stan środków pieniężnych na początek roku | 1 201 217 | 8 338 431 | 8 338 431 | 694,17 |
II | Przychody statutowe WFOŚiGW | 14 221 842 | 17 500 000 | 18 476 834 | 129,92 |
1. | Wpłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska i kary | 14 220 513 | 17 500 000 | 18 204 431 | 128,01 |
2. | Inne przychody | 1 329 | 0 | 272 403 | 20 496,8 |
III | Wpłaty z tytułu zwrotu pożyczek | 26 156 655 | 29 087 000 | 29 290 968 | 111,98 |
IV | Wykup obligacji, zbycie akcji i udziałów | 707 000 | 0 | 0 | |
V | Przychody pozostałe | 10 978 916 | 6 670 000 | 6 898 460 | 62,83 |
1. | Zyski z posiadania akcji i udziałów | 0 | 0 | 0 | |
2. | Odsetki od lokat, bonów i operacji finansowych | 1 921 120 | 1 450 000 | 1 889 866 | 98,37 |
3. | Odsetki od pożyczek | 9 040 651 | 5 200 000 | 4 965 716 | 54,92 |
5. | Inne przychody | 17 145 | 20 000 | 42 878 | 250,09 |
VI | Przychody razem (II+III+IV+V) | 52 064 413 | 53 257 000 | 54 666 262 | 105,00 |
VII | Ogółem (I+VI) | 53 265 630 | 61 595 431 | 63 004 693 | 118,28 |
Realizacja rozchodów - zasadnicze wydatki Funduszu związane były z wykonywaniem zadań statutowych, tj. udzielaniem pomocy finansowej na realizację zadań z dziedziny ochrony środowiska. W 2002 roku wyniosła ona 46.739.673 zł i była realizowana w formie pożyczek - 33.977.533 zł, dotacji - 10.718.770 zł i umorzeń pożyczek - 2.043.370 zł. Średni wskaźnik oprocentowania udzielonych pożyczek wyniósł 3,63% w tym dla samorządów 3,24% i dla podmiotów 4,07% (wg stopyredyskonta weksli na koniec roku).
Fundusz wspierał zadania przede wszystkim w zakresie ochrony wód i gospodarki wodnej, powierzchni ziemi, atmosfery, przyrody i edukacji ekologicznej. Wydatki w tych dziedzinach obrazuje poniższa tabela.
Lp. | Wyszczególnienie | Wartość zawartych umów | Przekazane środki rok 2001 | Przekazane środki rok 2002 (w tys. zł) | |||
rok 2001 | rok 2002 | dotacje | pożyczki | dotacje | pożyczki | ||
1. | Ochrona wód | 13 577,4 | 14 996,8 | 988,2 | 13 346,7 | 680,3 | 16 669,9 |
2. | Ochrona powierzchni ziemi | 7 643,3 | 1 959,7 | 1 676,4 | 5 016,0 | 1 871,1 | 1 058,6 |
3. | Ochrona atmosfery | 8 428,2 | 19 580,9 | 4 094,4 | 6 109,0 | 1 939,2 | 11 801,8 |
4. | Ochrona przyrody | 1 479,6 | 1 617,2 | 1 316,5 | 0 | 1 703,6 | 0 |
5. | Edukacja ekologiczna | 806,5 | 909,0 | 758,1 | 0 | 984,0 | 0 |
6. | Gospodarka wodna | 6 482,4 | 7 932,5 | 3 132,4 | 3 439,5 | 2 174,2 | 4 447,2 |
7. | Nadzwyczajne zagrożenia | 800,0 | 500,0 | 800,0 | 0 | 0 | 0 |
8. | Inne | 1 495,8 | 1 526,6 | 1 289,6 | 0 | 1 366,3 | 0 |
Razem | 40 713,2 | 49 022,7 | 14 055,6 | 27 911,2 | 10 718,7 | 33 977,5 |
Wydatki związane z funkcjonowaniem Biura Funduszu i jego organów w okresie sprawozdawczym wyniosły 3.025.203 zł i były o 272.297 zł (6,47%) niższe od planowanych. Zestawienie rozchodów w odniesieniu do planu przedstawia poniższa tabela:
(w tys. zł)
Lp. | Wyszczególnienie | Wykonanie | Plan | Wykonanie | Dynamika 5:3 |
2001 r. | 2002 r. | 2002 r. | (w %) | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
I | Pomoc finansowa WFOŚiGW | 43 479,8 | 60 438 | 46 739,6 | 107,49 |
I.1. | Ochrona wód | 14 334,9 | 20 600 | 17 350,2 | 121,03 |
I.2. | Gospodarka wodna | 6 571,9 | 7 300 | 6 621,4 | 100,75 |
I.3. | Ochrona ziemi | 6 692,5 | 5 400 | 2 929,7 | 43,77 |
I.4. | Ochrona atmosfery | 10 223,5 | 18 500 | 13 741,0 | 134,40 |
I.5. | Ochrona przyrody i zalesianie | 1 296,5 | 2 850 | 1 703,6 | 131,39 |
I.6. | Edukacja ekologiczna | 758,0 | 1 150 | 984,0 | 129,81 |
I.7. | Nadzwyczajne zagrożenia | 800 | 500 | 0 | |
I.8. | Pozostałe | 1 289,5 | 1 820 | 1 366,3 | 105,95 |
I.9. | Dopłaty do kredytów | 0 | 0 | 0 | |
I.10 | Umorzenie rat pożyczek | 1 513,0 | 2 318 | 2 043,4 | 135,05 |
II | Wydatki na utrzymanie WFOŚiGW | 2 987,8 | 3 298 | 3 025,2 | 101,25 |
II.1. | Wydatki bieżące | 2 854,6 | 3 178 | 2 956,9 | 103,58 |
II.2. | Inwestycje | 133,2 | 120 | 68,3 | 51,28 |
Rozchody razem ( I + II ) | 46 467,6 | 63 736 | 49 764,8 | 107,10 |
Efekty rzeczowo-ekologiczne działalności Funduszu
Ogółem w 2002r. do Funduszu wpłynęło 415 wniosków o dofinansowanie zadań. Zarząd rozpatrzył 409 wniosków wybierając ostatecznie do dofinansowania 383 wnioski, a po uwzględnieniu złożonych rezygnacji z przyznanej pomocy - 376 wniosków. Pomoc ta została skierowana na realizację 357 zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Największą ilość środków tj. 33.593.400,00 zł przyznano na zadania ochrony wód, które są zadaniami priorytetowymi w województwie podkarpackim, określonymi w "Strategii rozwoju województwa podkarpackiego na lata 2000-2006". Jednakże szereg jednostek samorządowych, które uzyskały decyzje o dofinansowaniu, w oczekiwaniu na środki pomocowe UE, nie sfinalizowało ich poprzez spisanie umów z Funduszem (dot. to ponad 50% przyznanego dofinansowania). Średni udział Funduszu w realizacji zadań ochrony wód, na podstawie zawartych umów kształtował się na poziomie ok. 44%.
W zakresie gospodarki wodnej dofinansowywane były przede wszystkim zadania dotyczące usuwania i zapobiegania skutkom powodzi. Ponadto Fundusz kontynuował pomoc na zadania służące zaopatrzeniu w wodę, tj. stacje uzdatniania wody, sieci wodociągowe.
Jak co roku najwięcej złożonych wniosków, bo aż 103, dotyczyło dofinansowania zadań z zakresu ochrony powietrza. Zadania te, polegające głównie na modernizacji kotłowni z równoczesną zamianą czynnika grzewczego z węgla na gaz, dofinansowywane były w formie pożyczek lub dotacji, przy czym wysokość dotacji ustalana była w oparciu o przyjęty program dotacyjny. Niektórzy wnioskodawcy skorzystali z pomocy łączonej tzn. w formie pożyczki i dotacji ( 16 zadań).
W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 8 czerwca 2001r. o przeznaczaniu gruntów rolnych do zalesienia, na Funduszu spoczywał obowiązek uzgodnienia limitu zalesień oraz pokrycia kosztów sadzonek i kosztów sporządzenia planów zalesień. Niezależnie od tego obowiązku Fundusz dofinansowywał również zalesienia gruntów porolnych realizowane na podstawie ustawy o lasach.
Znaczne środki Fundusz przeznaczył na zadania z zakresu ochrony środowiska realizowane przez podmioty gospodarcze. Pomoc ta udzielana była przy zastosowaniu ustawy o warunkach dopuszczalności i nadzorowania pomocy publicznej dla przedsiębiorców. Najwięcej zadań przedsiębiorcy realizowali w dziedzinie ochrony powietrza, a polegały one przeważnie na modernizacji: kotłowni, technologii produkcji czy systemu oczyszczania spalin. Wysokość przyznanej przedsiębiorcom pomocy w 2002r. wyniosła 8,9 mln zł.
W roku 2002 Fundusz zawarł 368 umów o realizacji pomocy. Uwzględniając będące w trakcie realizacji umowy zawarte przez Fundusz przed 1 stycznia 2002r. w obsłudze Funduszu znajdowało się 728 umów. Na podstawie zawartych w 2002r. i latach ubiegłych umów pożyczek i dotacji Fundusz przeznaczył na realizację zadań ochrony środowiska i gospodarki wodnej 44.696,2 tys. zł. Realizacja zadań wg poszczególnych dziedzin przedstawia się następująco:
1. Ochrona wód - Fundusz wspomagał finansowo budowę, rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków oraz budowę kanalizacji sanitarnych. W dziedzinie tej złożono 58 wniosków, z czego pozytywnie rozpatrzono 52, przyznając 44 pożyczki i 8 dotacji. Zawartych zostało 41 umów (33 pożyczkowe, 8 dotacyjnych) na ogólną kwotę 14.996,8 tys. zł. Wypłacono łącznie 17.350,2 tys. zł (pożyczki - 16.669,9 tys. zł i dotacje - 680,3 tys. zł), z czego część dotyczyła umów zawartych w 2001 r.. Łączna wartość zrealizowanej w tej dziedzinie pomocy przekracza 38,8% ogółu udzielonego przez Funduszu w 2002r. dofinansowania.
Efektem rzeczowym realizowanych w 2002 roku inwestycji jest wybudowanie i oddanie na terenie woj. podkarpackiego 202,5 km sieci kanalizacyjnej oraz 8 oczyszczalni ścieków o łącznej przepustowości ponad 1.230 m3/d. Ponadto z zadań będących w trakcie realizacji oczekuje się uzyskania kolejnych 207 km kanalizacji oraz oczyszczalni o łącznej przepustowości 2.228 m3/dobę. Budowę, rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków realizowano w 15 obiektach, kończąc zadania i uzyskując efekty ekologiczne w 8 miejscowościach, zaś kanalizacji w 58 miejscowościach, uzyskując efekty ekologiczne w 32 zadaniach. Ścieki odprowadzone zostały zarówno do nowych, jak i już istniejących oczyszczalni - powodując efektywniejsze ich wykorzystanie.
2. Gospodarka wodna - rozpatrzono ogółem 24 wnioski, z czego pozytywną decyzję uzyskały 22 wnioski. Zawartych zostało 16 umów na ogólną kwotę 7.932,5 tys. zł - 7 pożyczkowych i 9 dotacyjnych. Z tytułu zawartych w 2002 r. umów wypłacono 6.621,4 tys. zł; na pożyczki przypadło 4.447,2 tys. zł, na dotacje - 2.174,2 tys. zł. Łączna wartość zrealizowanej pomocy przekroczyła 14,8 % ogółu udzielonego przez Funduszu w 2002 r. dofinansowania.
Realizowane zadania dotyczyły przede wszystkim poprawy zaopatrzenia w wodę, a także - jak i w poprzednich latach - usuwania szkód powodziowych w korytach rzek i naprawy urządzeń ochrony przeciwpowodziowej (wałów i śluz). Na zadania z zakresu poprawy zaopatrzenia w wodę udzielane były wyłącznie pożyczki, zadania polegające na naprawie i usuwaniu szkód dofinansowywane były dotacjami. W okresie sprawozdawczym zrealizowano 19 zadań z zakresu poprawy zaopatrzenia w wodę, 8 kolejnych było w trakcie realizacji. Modernizacji poddany został zbiornik retencyjny "Czyste", zaś Gmina Świlcza realizowała budowę zbiorników retencyjnych Trzciana-Dyndy.
3. Ochrona powierzchni ziemi - pomoc Funduszu udzielana była na budowę i rozbudowę składowisk, rekultywację starych składowisk odpadów, oraz na programy selektywnej zbiórki odpadów i modernizację sprzętu do ochrony roślin. W okresie sprawozdawczym zawarto 10 umów na łączną kwotę 1.959,7 tys. zł (3 pożyczkowe i 7 dotacyjnych). Ogółem na ochronę powierzchni ziemi wydatkowano 2.929,7 tys. zł, co stanowi 6,6% wszystkich wydatkowanych środków. Na dotacje wydatkowano kwotę 1.871,1 tys. zł, zaś na pożyczki 1.058,6 tys. zł.
W wyniku realizacji tych przedsięwzięć uzyskano w 2002 r. ponad 73.000 m3 nowej pojemności składowisk o łącznej powierzchni 36 ha. Zakończona została też budowa instalacji do produkcji żywic poliestrowych, z wykorzystaniem odpadów z butelek PET w Zakładach Tworzyw Sztucznych ERG S.A. w Pustkowie. Z udziałem środków WFOŚiGW w Rzeszowie poddano rekultywacji starą część składowiska odpadów komunalnych w Strzyżowie o pow. 9,5 ha. Kontynuowany był przez WFOŚiGW w Rzeszowie pilotażowy program modernizacji sprzętu do stosowania środków ochrony roślin. W 2002 roku zmodernizowane zostały w ramach tego programu 152 opryskiwacze.
4. Ochrona atmosfery - większość realizowanych zadań dotyczyła likwidacji niskiej emisji poprzez modernizację kotłowni połączoną z zamianą czynnika grzewczego z węgla na gaz lub olej opałowy. W 2002 r. rozpatrzono 108 wniosków, z czego pozytywne ostateczne decyzje podjęte zostały w 102 przypadkach. Zawartych zostało 95 umów na łączną kwotę 19.580,9 tys. zł (30 pożyczkowych, 65 dotacyjnych). Ogółem, w 2002 roku w tej dziedzinie wypłacono 13.741,0 tys. zł (pożyczki - 11.801,8 tys. zł, dotacje - 1.939,2 tys. zł). Łączna kwota dofinansowania stanowi 39,9 % całości udzielonej pomocy finansowej.
Środki Funduszu przyczyniły się do modernizacji 98 kotłowni węglowych na opalane gazem i olejem opałowym. W ramach uciepłownienia, w 2 miejscowościach kontynuowano realizację sieci cieplnych pozwalających na likwidację tradycyjnych kotłowni. W Zespole Elektrowni Szczytowo-Pompowych w Solinie realizowana jest przy wykorzystaniu min. pożyczki Funduszu modernizacja bloków energetycznych. Realizacja tych wszystkich zadań pozwoliła na ograniczenie emisji do atmosfery pyłu o 301,76 Mg/rok, CO o 551,93 Mg/rok, CO2 o 18.907,76 Mg/rok, SO2 o 245,01 Mg/rok i NOx o 22,81 Mg/rok. Łączna moc zmodernizowanych źródeł energii wyniosła ponad 36.500 kW.
5. Ochrona przyrody - z pomocą środków Funduszu realizowano zadania obejmujące zalesianie gruntów porolnych, prace pielęgnacyjne zabytkowych drzewostanów, zarybienie akwenów otwartych, a także dofinansowywano opracowywanie planów ochrony parków krajobrazowych. Złożonych zostało 87 wniosków, z czego pozytywnie rozpatrzono 82 wnioski. W ciągu 2002 r. zawarto 77 umów dotacji na ogólną kwotę 1.617,2 tys. zł. Z zawartych umów wypłacono (łącznie z wypłatami z umów z lat poprzednich) kwotę 1.703,6 tys. zł. Udzielone dofinansowanie stanowi 3,3% całości udzielonej pomocy finansowej.
W wyniku realizacji przedsięwzięć w tej dziedzinie osiągnięto m. in. następujące efekty ekologiczne: zalesiono 459,43 ha gruntów porolnych, wykonano prace pielęgnacyjne zabytkowych drzewostanów w 16 parkach, oraz zarybiono - poprzez Okręgowe Związki Wędkarskie - wody otwarte woj. podkarpackiego. Poddano też specjalistycznej karosacji dla celów poprawy ochrony przeciwpożarowej lasów - zgodnie z realizowanym w 2002r. programem - 14 samochodów ochotniczej straży pożarnej.
6. Edukacja ekologiczna - podobnie jak w latach poprzednich Fundusz wspierał finansowo pojawiające się w tym zakresie inicjatywy. Pomoc udzielana była w oparciu o opracowany program, uwzględniający m.in. ranking punktowy poszczególnych wniosków oraz sesyjność przyznawania pomocy finansowej. W tej dziedzinie złożono 80 wniosków, z czego pozytywnie rozpatrzono 71. Zawarto 64 umowy dotacyjne na łączną kwotę 909,0 tys. zł. Ogółem wypłacono (wraz z wypłatami z umów zawartych przed 2002 r.) kwotę 984,0 tys. zł.
Pomoc w tej dziedzinie stanowiła 1,9% całości udzielonej pomocy.
Główne kierunki dofinansowania w 2002 r. to m.in. organizowanie konkursów i olimpiad, wydawanie publikacji o charakterze ekologicznym, organizowanie seminariów i konferencji, wykonanie ścieżek edukacyjno-przyrodniczych oraz zakup czasopism i publikacji o charakterze ekologicznym.
7. Monitoring - środki Funduszu przyznane w formie dotacji przeznaczone zostały na wykonanie pomiarów i badań stanu środowiska w sieci regionalnej woj. podkarpackiego w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska oraz na rozwój bazy i zakup aparatury pomiarowej do badań wskaźników zanieczyszczeń w środowisku. Zadanie to zrealizowano poprzez zawarcie 2 umów dotacyjnych z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska oraz Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, na łączną kwotę 653,0 tys. zł.
8. Nadzwyczajne zagrożenia - wsparcie finansowe Funduszu w formie dotacji zostało przeznaczone na zakup samochodów ratowniczo-gaśniczych przystosowanych do ograniczania stref skażeń. Zawarto 1 umowę na kwotę 500 tys. złotych, efektem której będzie doposażenie w 2003 r. Państwowej Straży Pożarnej w 2 samochody ratownicze.
9. Pozostałe zadania - w 2002 roku zawarte zostały 23 umowy dotacyjne na kwotę 137,4 tys. zł z przeznaczeniem na dofinansowanie profilaktyki zdrowotnej dzieci i młodzieży z obszarów szczególnej ochrony środowiska, na których występują przekroczenia norm zanieczyszczeń środowiska. Ponadto dofinansowany został "Program ochrony środowiska wraz z Planem gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego" (dotacja w kwocie 450,0 tys. zł), oraz utworzenie Wojewódzkiego Banku Zanieczyszczeń Środowiska (dotacja w kwocie 221,9 tys. zł). Łączna wartość zawartych w tej dziedzinie w 2002 r. umów wyniosła 713,3 tys. zł i stanowiła 1,5% całości zawartych umów.
Działalność kontrolna
W okresie sprawozdawczym przeprowadzono ogółem 448 kontroli. Zadania kontrolne realizowane były na trzech etapach: złożenia wniosku (wstępne), realizacji zadania (bieżące) oraz po zakończeniu zadania (końcowe). Kontrole wstępne, których wykonano 182, miały na celu m.in. badanie prawidłowości przedkładanych dokumentów, w szczególności powodujących powstawanie zobowiązań. Kontrole bieżące polegały na monitorowaniu przebiegu realizacji zadań, jak i dyscyplinowaniu inwestorów do realizacji ich zgodnie z ustalonym harmonogramem finansowo-rzeczowym. Kontroli bieżących w roku 2002 przeprowadzono ogółem 158. Natomiast kontroli końcowych, których celem było dokonanie oceny zrealizowania harmonogramu finansowo-rzeczowego oraz osiągnięcia zamierzonego efektu rzeczowego i ekologicznego przeprowadzono 108. Oprócz kontroli prowadzonych w terenie, na bieżąco analizowano dokumenty rozliczeniowe kolejnych rat dotacji i pożyczek oraz rozliczeń końcowych inwestycji. W przypadkach stwierdzonych nieprawidłowości zobowiązywano inwestorów do likwidowania wszelkich niedociągnięć oraz przedkładania stosownych dokumentów i wyjaśnień. Działalność kontrolna przyczyniła się do większego zdyscyplinowania inwestorów oraz doskonalenia procesu inwestycyjnego we wszystkich jego fazach realizacji, a zwłaszcza w przygotowaniu inwestycji i jej rozliczeniu oraz racjonalnemu wykorzystaniu środków.
Zakończenie
W 2002r. wszyscy starający się o pomoc z Funduszu, których wnioski spełniały kryteria wyboru i zasady udzielania pomocy - taką pomoc uzyskali. Uruchomienie z w 2002r. programu SAPARD spowodowało, że mimo przyznanej pomocy niektórzy inwestorzy nie przystąpili do realizacji zadań. W oczekiwaniu na środki pomocowe, a stąd i wymóg stosowania określonych procedur przetargowych inwestorzy prolongowali terminy zawarcia umów z 2002r na rok 2003. W związku z tym na koniec roku pozostały środki finansowe w wysokości znacznie odbiegającej od wielkości prognozowanej, a równocześnie powstały zobowiązania wynikające z już podjętych decyzji. Beneficjentem większości przyznanej pomocy był samorząd terytorialny. W okresie sprawozdawczym z pomocy Funduszu skorzystało 80 gmin oraz 20 powiatów. Samorządy te korzystały z dotacji, pożyczek, dotacji łączonych z pożyczkami i częściowego umorzenia pożyczek. Łączna wartość udzielonej pomocy dla gmin wyniosła ponad 26,7 mln zł, a dla powiatów ok. 2,0 mln zł. Natomiast pomoc przeznaczona na zadania z zakresu ochrony środowiska realizowane przez podmioty gospodarcze wyniosła 8,9 mln zł.