W dnu 4 listopada 2020 r. Główny Urząd Nadzoru Budowlanego podpisał umowę o dofinansowanie projektu pn.: „Zintegrowany system ograniczania niskiej emisji (ZONE)” w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, Oś priorytetowa: E-administracja i otwarty rząd, Działanie 2.1: Wysoka dostępność i jakość usług publicznych. Celem projektu ZONE jest zgromadzenie pełnej informacji na temat sposobów ogrzewania budynków mieszkalnych w całej Polsce. Projekt polega na wdrożeniu systemu informatycznego, który będzie zbierał i udostępniał dane o budynkach. W ramach prowadzonego projektu ZONE powstanie Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB). Wartość projektu: 30 985 923,56 PLN w tym dofinansowanie: 26.223.387,10 PLN zł. Na realizacje projektu GUNB ma czas do 31 grudnia 2023 r. CEEB w pełnym zakresie funkcjonalności ma działać dopiero w 2023 roku. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa ma za zadanie prowadzić Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków oraz będzie administratorem danych zgromadzonych w tej ewidencji. Zgromadzone w CEEB jednolite w skali całego kraju dane na temat budynków i pochodzących z nich źródeł emisji będą stanowiły narzędzie do walki ze smogiem.
1 stycznia 2021 roku weszła w życie Ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2127). Na mocy ustawy powstał prawny instrument umożliwiający podjęcie działań w zakresie zdiagnozowania źródeł niskiej emisji tzw.: Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB). W bazie będą gromadzone informacje o źródłach ogrzewania w budynkach lub lokalach, a także o prowadzonych wcześniej kontrolach budynku w zakresie systemów ogrzewania. W rejestrze znajdą się również dane na temat przekazanej premii termomodernizacyjnej, przekazanej premii remontowej, ulgi podatkowej (termomodernizacyjnej) lub udzielonym ze środków publicznych finansowaniu przedsięwzięć związanych z ochroną powietrza.
Nowelizacja ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów nałożyła nowy obowiązek na właścicieli, zarządców budynków bądź lokali. 1 lipca 2021 r. będzie pierwszym dniem, kiedy ruszy przyjmowanie deklaracji o źródłach ogrzewania i spalania paliw w budynkach i lokalach mieszkalnych o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW. Deklarację będzie można złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w postaci elektronicznej lub pisemnej. Niezłożenie deklaracji zgodnie z art. 27h ust.1 wyżej wymienionej ustawy jest zagrożone karą grzywny. Deklarację składa się w terminie 14 dni od dnia pierwszego uruchomienia źródła ciepła lub źródła spalania paliw, w postaci pisemnej lub elektronicznej (forma elektroniczna dostępna będzie dopiero od 1 lipca 2021 r.). Deklaracja będzie zawierać m.in. dane właścicieli lub zarządców budynków lub lokali: imię i nazwisko albo nazwę właściciela lub zarządcy oraz adres jego miejsca zamieszkania lub siedziby. W deklaracji trzeba będzie podać adres nieruchomości, liczbę i rodzaje używanych źródeł ciepła i spalania paliw, przeznaczenie tych źródeł i wykorzystywane w nich paliwa. Składający deklaracje mają obowiązek również podać numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej, jeśli takie posiadają. W terminie 30 dni od dnia otrzymania deklaracji w postaci pisemnej wójt, burmistrz lub prezydent miasta wprowadzał będzie do ewidencji dane i informacje zawarte w deklaracji z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego obsługującego ewidencję.
System przeznaczony będzie do realizacji ustawowych zadań związanych z ochroną środowiska, termomodernizacją i walką z ubóstwem energetycznym. Utworzenie kompletnej bazy danych pozwoli gminie podejmować odpowiednie działania na rzecz poprawy jakości powietrza.
Zanieczyszczenie powietrza w Polsce należy do najważniejszych problemów środowiskowych. Za emisję toksycznych pyłów PM 2,5 i PM 10 odpowiadają przede wszystkim przestarzałe urządzenia grzewcze w domach i budynkach, np. piece węglowe. Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków będzie pomocna również dla rozpoznania rzeczywistej sytuacji energetycznej w Polsce i podjęcia realnych działań na rzecz poprawy jakości powietrza.
